11 Aralık 2009 Cuma

Şu işe bakın ki, ikisi de 11 Aralık'ta ayrılmışlar bu dünyadan... İkisi de öldüğünde 57 yaşındaymış... Biri yayıncılığımızın öncü ismi: SEDAT SİMAVİ, diğeri sinemamızın-tiyatromuzun şen kahkahası: ADİLE NAŞİT...

ÖNCÜ YAYINCI
SEDAT SİMAVİ'Yİ
56. ÖLÜM
YILDÖNÜMÜNDE
ANIYORUZ...

1946'da 4 arkadaşıyla birlikte kurduğu Gazeteciler Cemiyeti de olmasa Sedat Simavi adı günümüzde hepten yok olacak. Önce adına yıllarca yapılan uluslararası karikatür yarışmasının adını "Aydın Doğan"a dönüştürdüler... Sonrasında kurucusu olduğu Hürriyet gazetesi yıllarca logosunun altında yer alan ismini de oradan kaldırıp gazete içindeki künyenin en görünmeyen bir yerine koydu. Bugün 11 Aralık 2009... Onun ölümünün 56. yılı... Adına cemiyetin verdiği ödüllerin bile polemik konusu olduğu bir dönemde, mizah yayıncılığına da büyük katkısı olmuş bu büyük yayıncıyı, karikatürcüyü MİZAHHABER olarak sevgiyle anıyoruz... (Ölüm yıldönümünde şu an 61 yaşında olan gazetesi Hürriyet de dahil olmak üzere, onu bizden başka pek anan olduğunu da ne yazık ki sanmıyoruz...)SEDAT SİMAVİ KİMDİR?

Burada okuyacağınız kısa özgeçmişi oradan-buradan hemencecik kopyalamadık, pek çok kaynağı tarayarak özel olarak hazırladık. Sedat Simavi 1896'da İstanbul’da doğdu ve Galatasaray Lisesinde eğitim gördü. Yayıncılığa ilk adımını bir mizah dergisi yayımlayarak yaptı: "HANDE"... Sadece yayıncı değil aynı zamanda bir karikatürcüydü. Türkiye Gazeteciler Cemiyetinin sitesinde "1914 yılında haftalık Hande dergisini yayımladı" yazıyor ama MİZAHHABER olarak biz bu dergiyi 1916'da çıkardığını biliyoruz. 1918'de ise bu kez "DİKEN" adlı bir başka bir mizah dergisi yayımladı. 21 Temmuz 1920 de Dersaadet (Mutluluk Kapısı anlamında İstanbul ‘un isimlerinden biri) Gazetesini yayımladı. Milli Kurtuluş hareketini destekleyen bu gazete, mütareke ve işgal sansürünün çeşitli baskılarına ancak 128 gün dayanabildi. Bu kez 8 Şubat 1921 günü Payıtaht (Başkent) gazetesini yayımladı. Bu gazete de sansürlerin sürekli hedefi oldu. Yayım hayatı sadece 54 gün sürdü. 1921-1923 yılları arasında yayınladığı "GÜLERYÜZ" mizah dergisiyle Kurtuluş Savaşına destek verdi. Bu anlamda İstanbul hükümetini destekleyen "Aydede" adlı mizah dergisinin tam karşısında Mustafa Kemal'den yana tavır aldı. 10 Ağustos 1908'de ilk karikatürcü sayılan Ali Fuat Bey tarafından çıkarılan KARAGÖZ mizah dergisini 1935 yılında satın alan Sedat Simavi mizah yayıncılığını bu dergiyle sürdürdü. Karagöz mizah tarihimizin Akbaba'dan sonra en uzun ömürlü ikinci dergisidir. Sedat Simavi'nin ölümünden sonra da 2 yıl, toplam olarak ise; 47 yıl yayımlanmıştır. Simavi'nin 15 Mayıs 1933 günü yayımladığı Yedi Gün Dergisi ise döneminde 54 bin tiraja tırmanarak o zamanın gazeteler ile birlikte Harf Devriminin yayılmasında öncülerinden biri oldu. Sedat SİMAVİ 1 Mayıs 1948 günü, ülkenin basın hayatına yeni ufuklar açan HÜRRİYET gazetesini kurdu. Hürriyet gazetesini 5 yıl kadar yayımladıktan sonra 11 Aralık 1953'te bu dünyaya veda etti. Ülkede yayıncılık alanında tam anlamıyla öncü bir isim olan Sedat Simavi özellikle; Kadın ve magazin türü dergilerde tam bir öncüdür. Sadece yayıncılık, karikatürcülük yapmamış sinemayla da ilgilenmiştir. Sinemamızın ilk konulu filmi sayılan "Pençe" filmini 1917'de çekmiştir. Gene aynı yıl "Casus" adlı konulu bir film daha çekmiştir ama acı olan bu iki film de ne yazık ki kayıptır ve arşivlerde yer almamaktadır...

Cihan Demirci-MİZAHHABER


----------------------------------------------------------------------------





ADİLE TEYZE'SİZ

22 YIL GEÇTİ...

Bugün sadece Sedat Simavi'nin değil unutulmaz bir oyuncunun daha ölüm yıldönümü... Türk sinemasının ve tiyatrosunun "ADİLE TEYZE"si Adile Naşit'i bundan tam 22 yıl önce 11 Aralık 1987'de henüz 57 yaşındayken erkenden yitirmiştik. O tekrar tekrar televizyonlarda her an oynayan filmleriyle tıpkı Kemal Sunal gibi yaşayan oyunculardan biri... Onu da sevgi ve özlemle anıyoruz... Geçen yıl MİZAHHABER olarak hazırladığımız özel haberi okumak için aşağıdaki linke tıklayabilirsiniz: